ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ಗುರುತಿನ ದಾಖಲೆಯಾಗಿರುವ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ನ ಸಿಂಧುತ್ವ (Validity) ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅವಧಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಇರುತ್ತದೆ. ಸಿಂಧುತ್ವ ಮುಗಿಯುವ ಮುನ್ನ ಅಥವಾ ಮುಗಿದ ನಂತರವೂ ಅದನ್ನು ನವೀಕರಿಸುವುದು ಕಡ್ಡಾಯ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ನವೀಕರಣ (Passport Renewal) ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಈಗ ಹಿಂದೆಂದಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಸರಳ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶಕವಾಗಿದೆ. ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಸೇವಾ (Passport Seva) ಪೋರ್ಟಲ್ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ.
ನಿಮ್ಮ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ನವೀಕರಣಕ್ಕೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಲು ತಯಾರಿ ನಡೆಸುವಾಗ ಯಾವೆಲ್ಲಾ ದಾಖಲೆಗಳು ಅಗತ್ಯ, ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಹೇಗೆ ಮತ್ತು ನವೀಕರಣ ಶುಲ್ಕ ಎಷ್ಟು ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಅವಧಿ ಮುಗಿದಿದ್ದರೂ ಅಥವಾ ಪುಟಗಳು ಖಾಲಿಯಾಗಿದ್ದರೂ, ಇದನ್ನು “ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಮರು-ಹಂಚಿಕೆ” (Re-issue of Passport) ಎಂದೇ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಆನ್ಲೈನ್ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಕೆ ಹಂತಗಳು
ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ನವೀಕರಣಕ್ಕೆ ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆ ಎಂದರೆ ಅಧಿಕೃತ ‘ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಸೇವಾ’ ಪೋರ್ಟಲ್ನಲ್ಲಿ ನೋಂದಾಯಿಸುವುದು. ಈಗಾಗಲೇ ಖಾತೆ ಇದ್ದರೆ, ಲಾಗಿನ್ ಆಗಿ. ನೋಂದಾಯಿತ ಬಳಕೆದಾರರು ತಮ್ಮ ಲಾಗಿನ್ ಐಡಿ ಮತ್ತು ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಬಳಸಿ ಪೋರ್ಟಲ್ಗೆ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆಯಬೇಕು.
ಲಾಗಿನ್ ಆದ ನಂತರ, ‘Apply for Fresh Passport/Re-issue of Passport’ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಆರಿಸಬೇಕು. ಅಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾದ ಅರ್ಜಿ ನಮೂನೆಯನ್ನು ಸರಿಯಾದ ಮಾಹಿತಿಗಳಿಂದ ತುಂಬಬೇಕು. ಇಲ್ಲಿ ನೀವು ‘Re-issue of Passport’ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಆರಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ನವೀಕರಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವನ್ನು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸಿಂಧುತ್ವ ಮುಗಿದಿರುವುದು ಅಥವಾ ಮುಗಿಯಲಿರುವುದು) ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಬೇಕು.
ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ದಾಖಲೆಗಳು
ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ನವೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವಾಗ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಇವುಗಳನ್ನು ಅಪಾಯಿಂಟ್ಮೆಂಟ್ ದಿನದಂದು ಮೂಲ ದಾಖಲೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಸ್ವಯಂ-ದೃಢೀಕರಿಸಿದ (Self-attested) ನಕಲು ಪ್ರತಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು ಅತ್ಯಗತ್ಯ.
ಪ್ರಮುಖ ದಾಖಲೆಗಳ ಪರಿಶೀಲನಾ ಪಟ್ಟಿ:
- ಹಳೆಯ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್: ಮೂಲ ಹಳೆಯ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್.
- ಪ್ರತಿಗಳು: ಹಳೆಯ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ನ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ಎರಡು ಪುಟಗಳ, ECR/ನಾನ್-ECR ಪುಟ ಮತ್ತು ವೀಕ್ಷಣಾ ಪುಟ (Observation Page)ದ ಸ್ವಯಂ-ದೃಢೀಕರಿಸಿದ ಫೋಟೊಕಾಪಿಗಳು.
- ವಿಳಾಸ ಪುರಾವೆ: ಪ್ರಸ್ತುತ ವಿಳಾಸವನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸಲು ಆಧಾರ್ ಕಾರ್ಡ್, ಮತದಾರರ ಗುರುತಿನ ಚೀಟಿ, ವಿದ್ಯುತ್ ಬಿಲ್ ಅಥವಾ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಪಾಸ್ಬುಕ್ನಂತಹ ಮಾನ್ಯ ದಾಖಲೆ.
- ಜನ್ಮ ದಿನಾಂಕ ಪುರಾವೆ: ಜನ್ಮ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ, ಶಾಲಾ ವರ್ಗಾವಣೆ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ ಅಥವಾ ಪ್ಯಾನ್ ಕಾರ್ಡ್.
- ಅಫಿಡವಿಟ್ (ಅನ್ವಯಿಸಿದರೆ): ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಕಳೆದುಹೋದರೆ ಅಥವಾ ಹಾನಿಗೊಳಗಾಗಿದ್ದರೆ (Annexure E).
ನವೀಕರಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣಗಳು
ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ನವೀಕರಿಸಲು ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣಗಳು ಇಂತಿವೆ:
- ಸಿಂಧುತ್ವದ ಅವಧಿ ಮುಗಿದಿರುವುದು (Expiry): ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ನ 10 ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿ ಮುಗಿದಿದ್ದರೆ ಅಥವಾ ಮುಗಿಯಲು 1 ವರ್ಷ ಬಾಕಿ ಇದ್ದರೆ.
- ಪುಟಗಳ ನಿಶ್ಯಕ್ತಿ (Exhaustion of Pages): ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ವೀಸಾ ಸ್ಟಾಂಪಿಂಗ್ಗೆ ಪುಟಗಳು ಖಾಲಿಯಾಗಿದ್ದರೆ.
- ವೈಯಕ್ತಿಕ ವಿವರಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆ: ವಿವಾಹದ ನಂತರ ಹೆಸರು ಅಥವಾ ವಿಳಾಸ ಬದಲಾವಣೆ, ಅಥವಾ ಜನ್ಮ ದಿನಾಂಕದ ತಿದ್ದುಪಡಿ.
ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಅವಧಿ ಮುಗಿದ 1 ವರ್ಷದ ನಂತರ ನವೀಕರಿಸಲು ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರೆ, ಒಂದು ಅಫಿಡವಿಟ್ (Affidavit) ಅನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಯಾವುದೇ ವಿಳಂಬವಿಲ್ಲದೆ ನವೀಕರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಎಲ್ಲಾ ದಾಖಲೆಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿರಬೇಕು.
| ಪ್ರಮುಖ ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು (Key Highlights) | |
| ಅರ್ಜಿ ವಿಧಾನ | ಆನ್ಲೈನ್ ಮೂಲಕ (Passport Seva Portal) |
| ಪ್ರಮಾಣಿತ ಸಿಂಧುತ್ವ (ವಯಸ್ಕರಿಗೆ) | 10 ವರ್ಷಗಳು |
| ಸಾಮಾನ್ಯ ಶುಲ್ಕ (36 ಪುಟಗಳು) | ₹1,500 |
| ತತ್ಕಾಲ್ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಶುಲ್ಕ | ₹2,000 |
| ಅಪ್ರಾಪ್ತರಿಗೆ ಸಿಂಧುತ್ವ | 5 ವರ್ಷಗಳು ಅಥವಾ 18 ವರ್ಷ ತುಂಬುವವರೆಗೆ |
ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ನವೀಕರಣ ಶುಲ್ಕ (Fees)
ನವೀಕರಣಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಶುಲ್ಕವು (Passport Renewal Fees) ನೀವು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ನ ಪ್ರಕಾರ, ಪುಟಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಅರ್ಜಿಯ ಯೋಜನೆಯ (ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಥವಾ ತತ್ಕಾಲ್) ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ವಯಸ್ಕರಿಗೆ (18 ವರ್ಷ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ಪಟ್ಟವರಿಗೆ) ಶುಲ್ಕ ವಿವರ:
- ಸಾಮಾನ್ಯ ಯೋಜನೆ (Normal Scheme):
- 36 ಪುಟಗಳು: ₹1,500
- 60 ಪುಟಗಳು: ₹2,000
- ತತ್ಕಾಲ್ ಯೋಜನೆ (Tatkal Scheme):
- 36 ಪುಟಗಳು: ₹3,500 (ಸಾಮಾನ್ಯ ಶುಲ್ಕ ₹1,500 + ತತ್ಕಾಲ್ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಶುಲ್ಕ ₹2,000)
- 60 ಪುಟಗಳು: ₹4,000 (ಸಾಮಾನ್ಯ ಶುಲ್ಕ ₹2,000 + ತತ್ಕಾಲ್ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಶುಲ್ಕ ₹2,000)
ಅಪ್ರಾಪ್ತ ವಯಸ್ಕರಿಗೆ (18 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನವರಿಗೆ) ಶುಲ್ಕ ವಿವರ:
- ಸಾಮಾನ್ಯ ಯೋಜನೆ: ₹1,000
- ತತ್ಕಾಲ್ ಯೋಜನೆ: ₹3,000 (ಸಾಮಾನ್ಯ ಶುಲ್ಕ ₹1,000 + ತತ್ಕಾಲ್ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಶುಲ್ಕ ₹2,000)
ಶುಲ್ಕ ಪಾವತಿ ಮತ್ತು ನೇಮಕಾತಿ (Payment and Appointment)
ಅರ್ಜಿ ನಮೂನೆಯನ್ನು ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಮುಂದಿನ ಹಂತವು ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಸೇವಾ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ (PSK) ಅಪಾಯಿಂಟ್ಮೆಂಟ್ ಅನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸುವುದು. ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ಡೆಬಿಟ್/ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡ್, ನೆಟ್ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಅಥವಾ ಎಸ್ಬಿಐ ಚಲನ್ ಮೂಲಕ ಪಾವತಿಸಬಹುದು.
ಪಾವತಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದ ನಂತರ, ಹತ್ತಿರದ PSK ಅಥವಾ POPSK (Post Office Passport Seva Kendra) ನಲ್ಲಿ ದಿನಾಂಕ ಮತ್ತು ಸಮಯವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ ಅಪಾಯಿಂಟ್ಮೆಂಟ್ ಬುಕ್ ಮಾಡಬೇಕು. ಆನ್ಲೈನ್ ಪಾವತಿ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಒಂದು ವರ್ಷದವರೆಗೆ ಅದು ಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ಪೊಲೀಸ್ ಪರಿಶೀಲನೆ (Police Verification)
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ನವೀಕರಣಕ್ಕೆ (ಅವಧಿ ಮುಗಿಯುವ ಮೊದಲು ಅಥವಾ ಮುಗಿದ 3 ವರ್ಷಗಳೊಳಗೆ) ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರೆ ಪೊಲೀಸ್ ಪರಿಶೀಲನೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಇದು ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ವಿವೇಚನೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಶೀಲನೆ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಬಹುದು.
ಪೊಲೀಸ್ ಪರಿಶೀಲನೆ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ, ಇದು ನಿಮ್ಮ ವಿಳಾಸವನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸಲು ಸಹಾಯಕವಾಗುತ್ತದೆ. ಪೊಲೀಸ್ ಇಲಾಖೆಯು ನಿಮ್ಮ ಅರ್ಜಿಯ ವಿವರಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿ, ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಸ್ತುತ ವಿಳಾಸದ ಬಗ್ಗೆ ವರದಿ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತದೆ.
ತತ್ಕಾಲ್ ಯೋಜನೆಯ ವಿಶೇಷತೆ
ತುರ್ತಾಗಿ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಅಗತ್ಯವಿರುವವರು ತತ್ಕಾಲ್ (Tatkal) ಯೋಜನೆಯಡಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು. ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಶುಲ್ಕದ ಜೊತೆಗೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ತತ್ಕಾಲ್ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರೆ, ಸಾಮಾನ್ಯ ಅರ್ಜಿಗಳಿಗಿಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ತತ್ಕಾಲ್ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ಗಳು 3 ರಿಂದ 7 ದಿನಗಳೊಳಗೆ ವಿತರಣೆಯಾಗಬಹುದು, ಆದರೆ ಇದು PSK ಯ ಕಾರ್ಯಭಾರದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ.
ಅಪಾಯಿಂಟ್ಮೆಂಟ್ಗೆ ಹಾಜರಾಗುವುದು
ನಿಗದಿತ ಅಪಾಯಿಂಟ್ಮೆಂಟ್ ದಿನಾಂಕದಂದು ಎಲ್ಲಾ ಮೂಲ ದಾಖಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಸ್ವಯಂ-ದೃಢೀಕರಿಸಿದ ಪ್ರತಿಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಸೇವಾ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಹಾಜರಾಗಬೇಕು. ತಡ ಮಾಡದೆ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ತಲುಪುವುದು ಮುಖ್ಯ.
ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ, ನಿಮ್ಮ ಅರ್ಜಿ ಮತ್ತು ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಬಯೋಮೆಟ್ರಿಕ್ ವಿವರಗಳನ್ನು (ಬೆರಳಚ್ಚು ಮತ್ತು ಫೋಟೋ) ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಮುಗಿದ ನಂತರ, ನಿಮ್ಮ ಅರ್ಜಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಸಲ್ಲಿಕೆಯಾದ ಬಗ್ಗೆ ರಸೀದಿ (Acknowledgement Receipt) ದೊರೆಯುತ್ತದೆ.
ನವೀಕರಣ ನಂತರದ ಸಿಂಧುತ್ವ
ವಯಸ್ಕರ ನವೀಕರಿಸಿದ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿತರಣೆಯ ದಿನಾಂಕದಿಂದ 10 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಸಿಂಧುತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.
ಅಪ್ರಾಪ್ತ ವಯಸ್ಕರಿಗೆ (15 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ) ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಸಿಂಧುತ್ವವು 5 ವರ್ಷಗಳು ಅಥವಾ ಅವರು 18 ವರ್ಷ ತುಂಬುವವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಟ್ರ್ಯಾಕಿಂಗ್
ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಅರ್ಜಿದಾರರು ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಸೇವಾ ಪೋರ್ಟಲ್ ಅಥವಾ ಎಸ್ಎಂಎಸ್ ಸೇವೆಗಳ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಅರ್ಜಿಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು (Status) ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಮಾಡಬಹುದು. ಇದು ಪೊಲೀಸ್ ಪರಿಶೀಲನೆ ಮತ್ತು ವಿತರಣೆಯ ಹಂತಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ನವೀಕರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಡಿಜಿಟಲೀಕರಣಗೊಂಡಿದ್ದು, ಸರಿಯಾದ ದಾಖಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಸರಳ ಮತ್ತು ಸುಲಭ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಯಾವುದೇ ಗೊಂದಲವಿಲ್ಲದೆ ನಿಮ್ಮ ಪ್ರಯಾಣದ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ನವೀಕರಿಸಬಹುದು.
