ದಸರಾ 2025: ವಿಜಯದಶಮಿ ದಿನಾಂಕ, ಶುಭ ಮುಹೂರ್ತ ಮತ್ತು ಹಬ್ಬದ ಸಮಗ್ರ ಮಾಹಿತಿ ಇಲ್ಲಿದೆ!

ದಸರಾ, ಭಾರತದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯಲ್ಲಿ ಅಧರ್ಮದ ಮೇಲೆ ಧರ್ಮ ಸಾಧಿಸಿದ ವಿಜಯದ ಪ್ರತೀಕವಾಗಿದೆ. ಈ ಹಬ್ಬವು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ವಿವಿಧ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಆಚರಣೆಯಾಗುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ನಾಡಹಬ್ಬವೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಮೈಸೂರು ದಸರಾ, ತನ್ನ ವೈಭವ ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸದಿಂದಾಗಿ ವಿಶ್ವವಿಖ್ಯಾತವಾಗಿದೆ. ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಹಾನವಮಿ ಎಂದು ಆರಂಭವಾದ ಈ ಉತ್ಸವವು, ನಂತರ ಮೈಸೂರಿನ ಒಡೆಯರ್ ರಾಜಮನೆತನದಿಂದ 1610ರಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು.

2025ರ ದಸರಾ ಮಹೋತ್ಸವವು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಲ್ಲಿ, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭಕ್ತರು ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸಿಗರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕುತೂಹಲ ಮೂಡಿಸಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಬಾರಿ ಹಬ್ಬವು ಎಂದಿಗಿಂತ ಒಂದು ದಿನ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ 11 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಈ ವರದಿಯು 2025ರ ದಸರಾ ಮತ್ತು ವಿಜಯದಶಮಿಯ ನಿಖರ ದಿನಾಂಕಗಳು, ಪೂಜಾ ವಿಧಿಗಳ ಶುಭ ಮುಹೂರ್ತಗಳು, ಪೌರಾಣಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವಿಧಿ-ವಿಧಾನಗಳು ಹಾಗೂ ಹಬ್ಬದ ಹಿಂದಿನ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಹತ್ವದ ಕುರಿತು ಸಮಗ್ರ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೇವಲ ದಿನಾಂಕಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲದೆ, ಹಬ್ಬದ ಆಳವಾದ ಸಾರ ಮತ್ತು ಅದರ ಬಹುಮುಖಿ ಆಯಾಮಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿದೆ.  

ಪ್ರಮುಖ ದಿನಾಂಕಗಳು ಮತ್ತು ಸಮಯಗಳು

2025ರ ದಸರಾ ಮಹೋತ್ಸವದ ಆಚರಣೆಯು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 22, 2025ರಂದು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2, 2025ರವರೆಗೆ 11 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಅದ್ಧೂರಿಯಾಗಿ ನಡೆಯಲಿದೆ ಎಂದು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ. ಹಬ್ಬದ ಉದ್ಘಾಟನೆಯು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 22 ರಂದು ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 10:10 ರಿಂದ 10:40 ಶುಭ ವೃಶ್ಚಿಕ ಲಗ್ನದಲ್ಲಿ ನೆರವೇರಲಿದೆ. ಖ್ಯಾತ ಸಾಹಿತಿ ಮತ್ತು 2025ರ ಬೂಕರ್ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತ ಭಾನು ಮುಷ್ತಾಕ್ ಅವರು ಈ ಬಾರಿಯ ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ಉದ್ಘಾಟಕರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ ಅವರು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ. ದಸರಾ ಮಹೋತ್ಸವದ ಮುಕ್ತಾಯವು ವಿಜಯದಶಮಿಯ ದಿನದಂದು, ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2 ರಂದು ವಿಶ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧ ಜಂಬೂ ಸವಾರಿಯೊಂದಿಗೆ ನಡೆಯಲಿದೆ. ವಿಜಯದಶಮಿಯ ದಿನಾಂಕವು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2, 2025 ರಂದು, ಗುರುವಾರ ಬರುತ್ತದೆ. ಈ ದಿನವನ್ನು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಗೆಜೆಟೆಡ್ ರಜಾದಿನವೆಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಗಿದೆ.  

ವಿಜಯದಶಮಿ ಪೂಜೆಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಶುಭವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿರುವ ಸಮಯ ಅಪರಾಹ್ನ ಕಾಲ. 2025ರಲ್ಲಿ ಈ ಮುಹೂರ್ತವು ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 1:13 ರಿಂದ 3:30 ರವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಶಮಿ ಪೂಜೆ, ಅಪರಾಜಿತಾ ಪೂಜೆ, ಮತ್ತು ಸೀಮೋಲ್ಲಂಘನದಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಧಿಗಳನ್ನು ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಮಂಗಳಕರವಾಗಿದೆ. ಪೂಜಾ ಮುಹೂರ್ತದ ಸಮಯವು ಪ್ರದೇಶ ಅಥವಾ ನಗರಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ಬದಲಾಗಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕು. ಹಬ್ಬದ ಪ್ರಮುಖ ದಿನಾಂಕಗಳು ಮತ್ತು ಪೂಜಾ ಸಮಯಗಳನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ:  

ಈ ಬಾರಿ ದಸರಾ 11 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಆಚರಣೆ ಏಕೆ? ಗೊಂದಲಕ್ಕಿಲ್ಲ ಸ್ಪಷ್ಟನೆ!

ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ 10 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ಮಹೋತ್ಸವವು 2025ರಲ್ಲಿ 11 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವುದು ಹಲವರಲ್ಲಿ ಗೊಂದಲಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಈ ವಿಭಿನ್ನ ಆಚರಣೆಗೆ ಪಂಚಾಂಗದ ಒಂದು ವಿಶೇಷತೆಯೇ ಕಾರಣ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನವರಾತ್ರಿಯ ಒಂಬತ್ತು ದಿನಗಳ ನಂತರ ಹತ್ತನೇ ದಿನ ವಿಜಯದಶಮಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಈ ವರ್ಷ ಪಂಚಾಂಗದ ಪ್ರಕಾರ ಪಂಚಮಿ ತಿಥಿಯು ಎರಡು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಇರುವುದರಿಂದ ದಸರಾ ಆಚರಣೆಯು ಒಂದು ದಿನ ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ.  

ಈ ಅವಧಿಯ ಕುರಿತು ಕೆಲವು ವರದಿಗಳು ಇದು “410 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ” ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದವು , ಇದು ಹಬ್ಬದ ಪಾರಂಪರಿಕ ಆಚರಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಜನರ ಗೊಂದಲವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿತ್ತು. ಆದರೆ, ರಾಜಮನೆತನದ ಸದಸ್ಯರು ಮತ್ತು ಪಂಚಾಂಗ ತಜ್ಞರು ಈ ಕುರಿತು ಸ್ಪಷ್ಟನೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ರಾಜಮಾತೆ ಪ್ರಮೋದಾದೇವಿ ಒಡೆಯರ್ ಅವರು ಮಾತನಾಡಿ, 11 ದಿನಗಳ ಆಚರಣೆಯು ಹೊಸತೇನಲ್ಲ ಮತ್ತು ಈ ಹಿಂದೆಯೂ ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಇಂತಹ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ನಡೆದಿವೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸ್ಪಷ್ಟನೆಯು ದಸರಾ ಆಚರಣೆಯು ಕೇವಲ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಅದು ತಿಥಿ ಆಧಾರಿತ ಪಂಚಾಂಗದ ನಿಯಮಗಳಿಗೆ ಬದ್ಧವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

ಹಬ್ಬದ ದಿನಾಂಕಗಳು ಮತ್ತು ಅವಧಿಯು ಚಾಂದ್ರಮಾನದ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿರುವುದರಿಂದ ಇಂತಹ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿವೆ. ಇದು ಹಬ್ಬವು ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಆಳವಾಗಿ ಬೇರೂರಿದೆ ಮತ್ತು ಅದು ಪುರಾತನ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯದ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಆಧಾರಿತ ಖಗೋಳ ಗಣಿತದ ನಡುವಿನ ಒಂದು ಸುಂದರವಾದ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.

ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಪೌರಾಣಿಕ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ

ವಿಜಯದಶಮಿ ಹಬ್ಬದ ಆಚರಣೆಯ ಹಿಂದಿರುವ ಕಥೆಗಳು ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಆಳವಾಗಿ ಬೇರೂರಿವೆ. ಈ ದಿನವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕೆಟ್ಟದ್ದರ ಮೇಲೆ ಒಳ್ಳೆಯದು ಸಾಧಿಸಿದ ವಿಜಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ದೇವಿಯು ಮಹಿಷಾಸುರನನ್ನು ಸಂಹರಿಸಿದ ದಿನ ವಿಜಯದಶಮಿಯೆಂದು ಹಿಂದೂ ದಂತಕಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಹಿಷಾಸುರನ ವಧೆಯು ಲೋಕಕ್ಕೆ ಶಾಂತಿ ಮತ್ತು ನೆಮ್ಮದಿ ತಂದ ವಿಜಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ತ್ರೇತಾಯುಗದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀರಾಮನು ಹತ್ತು ತಲೆಯ ರಾವಣನನ್ನು ಸಂಹರಿಸಿ, ಸೀತಾಮಾತೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದ ವಿಜಯದ ದಿನವೂ ಇದೇ ಆಗಿದೆ.  

ದಶಕಂಠನ ಹರಣದಿಂದ ದಶಹರ ಅಥವಾ ದಸರಾ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ದೇಶದ ಉತ್ತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ರಾವಣನ ಪ್ರತಿಕೃತಿಗಳನ್ನು ದಹಿಸಿ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮಹಾಭಾರತದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪಾಂಡವರು ತಮ್ಮ 12 ವರ್ಷಗಳ ವನವಾಸ ಮತ್ತು 1 ವರ್ಷದ ಅಜ್ಞಾತವಾಸವನ್ನು ಮುಗಿಸಿದ ನಂತರ, ತಾವು ಶಮೀ ವೃಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಬಚ್ಚಿಟ್ಟಿದ್ದ ಆಯುಧಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆದು ಕೌರವರ ವಿರುದ್ಧ ಯುದ್ಧ ಮಾಡಿ ವಿಜಯ ಸಾಧಿಸಿದ ದಿನವೂ ಇದೇ ವಿಜಯದಶಮಿ. ಈ ಕಥೆಯು ವಿಜಯದಶಮಿಯಂದು ಶಮಿ ವೃಕ್ಷ ಪೂಜೆಗೆ ವಿಶೇಷ ಮಹತ್ವ ನೀಡುತ್ತದೆ.  

ಹಬ್ಬದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗ, ಇದು 14ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲೇ ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಹಾನವಮಿ ಎಂದು ಆರಂಭವಾಯಿತು. ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪತನದ ನಂತರ, ಮೈಸೂರಿನ ಒಡೆಯರ್ ರಾಜಮನೆತನವು ಈ ಪಾರಂಪರಿಕ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿತು. 1610ರಲ್ಲಿ ರಾಜ ಒಡೆಯರ್ ಅವರು ಶ್ರೀರಂಗಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ಈ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ನಂತರ 1799ರಲ್ಲಿ ಮುಮ್ಮಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ರಾಜಮನೆತನದ ಕೇಂದ್ರಸ್ಥಾನವನ್ನು ಶ್ರೀರಂಗಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಮೈಸೂರಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಿದ ನಂತರ, ದಸರಾ ಆಚರಣೆಗಳು ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದವು. ಈ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯು ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ಕೇವಲ ಒಂದು ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ನಮ್ಮ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಇತಿಹಾಸದ ಒಂದು ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ.  

ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿಧಿ-ವಿಧಾನಗಳು

ದಸರಾ ಮತ್ತು ವಿಜಯದಶಮಿಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವಿಧಿ-ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಆಯುಧ ಪೂಜೆ ಮತ್ತು ಶಮಿ ಪೂಜೆಗಳು ಪ್ರಮುಖವಾದವು.

ಆಯುಧ ಪೂಜೆ: ಮಹಾ ನವಮಿಯು ನವರಾತ್ರಿಯ ಒಂಬತ್ತನೇ ದಿನವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಈ ದಿನ ಆಯುಧಗಳಿಗೆ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ರಾಜರು ತಮ್ಮ ಖಡ್ಗಗಳು, ಯುದ್ಧೋಪಕರಣಗಳು ಮತ್ತು ಯುದ್ಧ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ಯುಗದಲ್ಲಿ, ಈ ಆಚರಣೆಯು ವ್ಯಾಪಕ ಸ್ವರೂಪ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಜನರು ತಮ್ಮ ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಎಲ್ಲಾ ಉಪಕರಣಗಳು, ಯಂತ್ರಗಳು, ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌ಗಳು, ವಾಹನಗಳು, ಕೃಷಿ ಉಪಕರಣಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಿ, ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಆಚರಣೆಯು ಕೇವಲ ಒಂದು ವಿಧಿ-ವಿಧಾನವಾಗಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ನಮ್ಮ ಬದುಕಿಗೆ ಆಸರೆಯಾದ ಸಾಧನಗಳಿಗೆ ಕೃತಜ್ಞತೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸುವ ಒಂದು ವಿಧಾನವಾಗಿದೆ. ಈ ದಿನ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಬಳಸದೆ ಅವುಗಳಿಗೆ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಯುಧ ಪೂಜೆಗೆ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1, 2025 ರಂದು ದೃಕ್ ಪಂಚಾಂಗದ ಪ್ರಕಾರ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 1:30 ರಿಂದ 2:17 ರವರೆಗೆ ಶುಭ ಮುಹೂರ್ತವಿದೆ.  

ಶಮೀ ವೃಕ್ಷ ಪೂಜೆ: ವಿಜಯದಶಮಿಯಂದು ಶಮೀ ವೃಕ್ಷ ಅಥವಾ ಬನ್ನಿ ಮರವನ್ನು ಪೂಜಿಸುವುದು ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದ ಆಚರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಇದರ ಹಿಂದಿನ ಪೌರಾಣಿಕ ಕಥೆ ಮಹಾಭಾರತದ ಪಾಂಡವರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಪಾಂಡವರು ತಮ್ಮ ಅಜ್ಞಾತವಾಸದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಆಯುಧಗಳನ್ನು ಶಮೀ ವೃಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಅಡಗಿಸಿಟ್ಟು, ನಂತರ ಅವುಗಳನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆದು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ವಿಜಯ ಸಾಧಿಸಿದರು. ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ವಿಜಯದಶಮಿಯಂದು ಬನ್ನಿ ಮರವನ್ನು ಪೂಜಿಸುವ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಬೆಳೆದುಬಂದಿದೆ.  

ಶಮೀ ಪತ್ರೆಯನ್ನು ಚಿನ್ನಕ್ಕೆ ಸಮಾನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಮನೆಗೆ ತರುವುದರಿಂದ ಸಂಪತ್ತು, ಯಶಸ್ಸು ಮತ್ತು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಶಕ್ತಿಗಳು ಮನೆಗೆ ಬರುತ್ತವೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಪೂಜಾ ಸಮಯದಲ್ಲಿ  

ಶಮೀ ಶಮಯತೇ ಪಾಪಂ… ಎಂಬ ಶ್ಲೋಕವನ್ನು ಪಠಿಸುವುದು ರೂಢಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಪೂಜೆಯು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಎದುರಾಗುವ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಜಯಿಸಲು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಮುನ್ನುಡಿ ಬರೆಯಲು ಆಶೀರ್ವಾದ ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.  

ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ದಸರಾ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳು

ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ಕರ್ನಾಟಕದಾದ್ಯಂತ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಆಚರಣೆಯಾಗುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ಮೈಸೂರು ಮತ್ತು ಮಡಿಕೇರಿ ದಸರಾ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ವಿಶಿಷ್ಟತೆಗಳಿಂದ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತವೆ.

ಮೈಸೂರು ದಸರಾ: ನಾಡಹಬ್ಬದ ವೈಭವ ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ನಾಡಹಬ್ಬದ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಏಕೈಕ ಮತ್ತು ಅತಿದೊಡ್ಡ ಆಚರಣೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ರಾಜಮನೆತನದ ಪರಂಪರೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಹಬ್ಬದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರು ಅರಮನೆಯನ್ನು ವಿಶೇಷ ದೀಪಾಲಂಕಾರಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ದಸರಾ ಆರಂಭಕ್ಕೆ ಮುನ್ನ ನಡೆಯುವ ಗಜಪಯಣ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಆಕರ್ಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ವಿಜಯದಶಮಿಯಂದು ಚಿನ್ನದ ಅಂಬಾರಿಯಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಚಾಮುಂಡೇಶ್ವರಿ ದೇವಿಯ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಹೊತ್ತು ಸಾಗುವ ಜಂಬೂ ಸವಾರಿಯು ಹಬ್ಬದ ಪರಾಕಾಷ್ಠೆಯನ್ನು ತಲುಪಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಭವ್ಯ ಮೆರವಣಿಗೆಯನ್ನು ನೋಡಲು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಜನ ದೇಶವಿದೇಶಗಳಿಂದ ಆಗಮಿಸುತ್ತಾರೆ.  

ಮಡಿಕೇರಿ ದಸರಾ: ವಿಶಿಷ್ಟ ಕರಗೋತ್ಸವ ಮಡಿಕೇರಿ ದಸರಾ ಮೈಸೂರು ದಸರಾಕ್ಕಿಂತ ತೀರಾ ಭಿನ್ನವಾಗಿದ್ದು, ಸುಮಾರು 200 ವರ್ಷಗಳ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಹಬ್ಬವು ಕರಗ ಉತ್ಸವದಿಂದಲೇ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಒಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕೊಡಗಿನ ಜನರನ್ನು ಕಾಡಿದ್ದ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗದ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಲು ರಾಜರು ನಾಲ್ಕು ಶಕ್ತಿ ದೇವತೆಗಳ ಮೊರೆ ಹೋದರು ಎಂಬ ಐತಿಹ್ಯದಿಂದ ಇದು ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಇಂದಿಗೂ, ನಾಲ್ಕು ಮಾರಿಯಮ್ಮ ದೇವಾಲಯಗಳ ಪೂಜಾರಿಗಳು ಕರಗಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತು 9 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ನಗರ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ದಸರಾ ರಾತ್ರಿ ನಡೆಯುವ  

ದಶ ಮಂಟಪಗಳ ಮೆರವಣಿಗೆಯು ದೇವತೆಗಳು ರಾಕ್ಷಸರನ್ನು ಸಂಹರಿಸಿದ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ, ಇದು ಮೈಸೂರು ದಸರಾಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ ಜಾನಪದ ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯದ ಆಚರಣೆಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುತ್ತದೆ.  

ಈ ಎರಡೂ ಆಚರಣೆಗಳು ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಮೂಲ ಆಶಯ (ದುಷ್ಟರ ಮೇಲೆ ವಿಜಯ) ಒಂದೇ ಆಗಿದ್ದರೂ, ಅವುಗಳು ಸ್ಥಳೀಯ ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮಾರ್ಪಾಡಾಗಿರುವುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ರಾಜವಂಶದ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರೆ, ಮಡಿಕೇರಿ ದಸರಾ ಒಂದು ಜನಪದ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯದ ಒಗ್ಗಟ್ಟನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಹಬ್ಬವು ಏಕರೂಪವಾಗಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಕಥೆ ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸದೊಂದಿಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಜನರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಹಬ್ಬಗಳು ಕೇವಲ ಧಾರ್ಮಿಕ ಚೌಕಟ್ಟಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗದೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿರಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.

ಆಧುನಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ: ದಸರಾ ಮತ್ತು ಜೀವನಶೈಲಿ

ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ಅದರ ಹಿಂದಿನ ಪೌರಾಣಿಕ ಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಅದು ಆಧುನಿಕ ಜೀವನಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಆಳವಾದ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ.

ನವರಾತ್ರಿ ಉಪವಾಸದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮಹತ್ವ: ನವರಾತ್ರಿಯ ಉಪವಾಸವು ಕೇವಲ ಒಂದು ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಇದು ದೇಹ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸಿನ ಶುದ್ಧೀಕರಣಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ಆಚರಣೆಯು ಆಧುನಿಕ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿರುವ ಮಧ್ಯಂತರ ಉಪವಾಸ (Intermittent Fasting) ತತ್ವಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಉಪವಾಸವು ಜೀರ್ಣಾಂಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ನೀಡಿ, ದೇಹವನ್ನು ನಿರ್ವಿಷಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು  

ಆಟೋಫಾಗಿಯನ್ನು (ಹಾನಿಗೊಳಗಾದ ಜೀವಕೋಶಗಳನ್ನು ನವೀಕರಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ) ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಇದು ಇನ್ಸುಲಿನ್ ಸೂಕ್ಷ್ಮತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ, ಉರಿಯೂತವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಚಯಾಪಚಯ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಉಪವಾಸದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನುಸರಿಸುವ  

ಸಾತ್ವಿಕ ಆಹಾರ (ಹಣ್ಣುಗಳು, ತರಕಾರಿಗಳು, ಬಕ್ವೀಟ್, ಅಮರಂಥ್) ಗ್ಲುಟೆನ್-ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳಿಂದ ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದ್ದು, ಇವು ಆಧುನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಪದ್ಧತಿಗಳಾದ ಕ್ಲೀನ್ ಈಟಿಂಗ್ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತವೆ.  

ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ: ನವರಾತ್ರಿ ಮತ್ತು ದಸರಾ ಹಬ್ಬಗಳು ಸಮುದಾಯದ ಒಗ್ಗಟ್ಟನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಗರ್ಬಾ ಮತ್ತು ದಾಂಡಿಯಾದಂತಹ ನೃತ್ಯಗಳು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂವಹನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ, ಏಕಾಂತತೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಪ್ರಾರ್ಥನೆ, ಮಂತ್ರ ಪಠಣ ಮತ್ತು ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಕಳೆಯುವ ಸಮಯವು ಕಾರ್ಟಿಸೋಲ್ (ಒತ್ತಡದ ಹಾರ್ಮೋನ್) ಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದು ದೈಹಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ನೆಮ್ಮದಿ ಎರಡನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.  

ಹಬ್ಬವು ಆರ್ಥಿಕ ಪುನಶ್ಚೇತನದ ಸಂಕೇತ: ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ಕೇವಲ ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ಇದು ಸ್ಥಳೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಬರಗಾಲ ಅಥವಾ ಪ್ರವಾಹದಂತಹ ಸಂಕಷ್ಟದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲೂ ದಸರಾವನ್ನು ವಿಜೃಂಭಣೆಯಿಂದ ಆಚರಿಸುವುದು ಏಕೆ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ, ದಸರಾ ಕೇವಲ ಹಬ್ಬವಲ್ಲ, ಇದು ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಮೂಲ ಎಂದು ಒಂದು ವರದಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಈ ಹಬ್ಬವು ಲಕ್ಷಾಂತರ ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಸ್ಥಳೀಯ ವ್ಯಾಪಾರಗಳು, ಕಲೆ ಮತ್ತು ಕರಕುಶಲ ಉದ್ಯಮ, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಲಾಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಹಬ್ಬದ ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹವನ್ನು ಪ್ರಮುಖ ಸಾಧನವಾಗಿ ನೋಡುವ ಆಧುನಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಹಬ್ಬವು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಎರಡೂ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸುತ್ತದೆ.  

ಪದೇ ಪದೇ ಕೇಳಲಾಗುವ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು

1. ದಸರಾ ಮತ್ತು ನವರಾತ್ರಿಯ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವೇನು?

ನವರಾತ್ರಿಯು ದುರ್ಗಾದೇವಿಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಒಂಬತ್ತು ರಾತ್ರಿಗಳ ಉಪವಾಸ ಮತ್ತು ಪೂಜೆಯ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಇದು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 3, 2024ರಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 11ರಂದು ಕೊನೆಗೊಂಡಿದೆ. ವಿಜಯದಶಮಿ ಹತ್ತನೇ ದಿನದಂದು ಬರುವ ವಿಜಯೋತ್ಸವವಾಗಿದೆ.  

2. ವಿಜಯದಶಮಿಯಂದು ಹೊಸ ವ್ಯಾಪಾರ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಏಕೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ?

ವಿಜಯದಶಮಿಯ ದಿನವನ್ನು ಅಬೂಜ ಮುಹೂರ್ತ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದರರ್ಥ ಈ ದಿನ ಯಾವುದೇ ಶುಭ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಮುಹೂರ್ತ ನೋಡದೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬಹುದು. ಈ ಕಾರಣದಿಂದ, ವಿಜಯದಶಮಿಯನ್ನು ಹೊಸ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಮಂಗಳಕರ ದಿನವೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.  

3. ದಸರಾ ದಿನ ರಾವಣ ದಹನ ಏಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ?

ದಸರಾ ಹಬ್ಬವು ಶ್ರೀರಾಮನು ರಾವಣನನ್ನು ವಧೆ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ದುಷ್ಟತನದ ಮೇಲೆ ಒಳ್ಳೆಯತನದ ವಿಜಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ರಾವಣನ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ದಹಿಸುವುದು ಅಹಂಕಾರ ಮತ್ತು ದುಷ್ಟ ಶಕ್ತಿಗಳ ವಿನಾಶವನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುತ್ತದೆ.  

ಮುಕ್ತಾಯ

ದಸರಾ 2025 ಹಬ್ಬವು ಅದರ ಹಿಂದಿನ ಪೌರಾಣಿಕ ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಶ್ರೀಮಂತಿಕೆಯಿಂದ, ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಜೀವನಶೈಲಿ, ಆರೋಗ್ಯ ಹಾಗೂ ಆರ್ಥಿಕತೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿರುವ ಸಂಬಂಧದಿಂದ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾಗಿದೆ. ಈ ವರ್ಷ 11 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ನಡೆಯುವ ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ಸೇರಿದಂತೆ, ಕರ್ನಾಟಕದಾದ್ಯಂತ ಮತ್ತು ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ನಡೆಯುವ ಎಲ್ಲಾ ದಸರಾ ಆಚರಣೆಗಳು ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಸುಹೊಕ್ಕಿರುವ ಒಂದು ಜೀವಂತ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಹಬ್ಬಗಳು ಕೇವಲ ಪುರಾತನ ಆಚರಣೆಗಳಾಗಿ ಉಳಿಯದೆ, ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಕಾಲಮಾನಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಹೊಂದಿಕೊಂಡು ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಈ ಸಮಗ್ರ ವರದಿಯು ಓದುಗರಿಗೆ ದಸರಾ ಹಬ್ಬದ ಪ್ರಮುಖ ದಿನಾಂಕಗಳು ಮತ್ತು ವಿಧಿ-ವಿಧಾನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುವ ಜೊತೆಗೆ, ಅದರ ಹಿಂದಿನ ಆಳವಾದ ಅರ್ಥವನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವರ್ಷದ ದಸರಾ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ವಿಜಯ, ಸಮೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಹೊಸತನವನ್ನು ತರಲಿ ಎಂದು ಹಾರೈಸುತ್ತಾ, ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಶುಭ ವಿಜಯದಶಮಿ ಹಬ್ಬದ ಶುಭಾಶಯಗಳು.